مجازات اعدام به عنوان سنگین ترین مجازات در تاریخ بشریت به حساب می آید. روشهای اجرای این مجازات معمولاً با اعتقادات ماورایی، شدت جرم، انگیزه مرتکب، مسائل سیاسی و امنیتی، باورهای دینی و مصالح اجتماعی ارتباط داشته است و دارد. بسیاری از این روشهای غیرانسانی در حال حاضر منسوخ شده و برخی دیگر همچنان در تعداد قلیلی از کشورها اجرا می گردد. در لایحه جدید قانون مجازات اسلامی مجازات سنگسار به عنوان یکی از خشن ترین مجازاتها حذف گردیده است. در ادامه به برخی از روشهای اجرای مجازات اشاره می شود :
1ـ اعدام با گیوتین :
در ۲۱ ژانویه ۱۷۹۳، انقلابیون فرانسوى دستگاه گیوتین مخصوصى را در پلاس دولارولوسیون (میدان انقلاب) کار گذاشتند. این دستگاه به مشهورترین گیوتین تاریخ و قربانى آن، لویى شانزدهم، به مشهورترین قربانى گیوتین تبدیل شدند. اسم این وسیله از نام جوزف ایگناک گیوتین پزشک فرانسوی و وکیل مجلس موسسان فرانسه که آن را برای جلوگیری از ایجاد "درد غیرلازم" در فرد اعدامی پیشنهاد کرد،گرفته شده است. او می گوید : سر شما را در یک چشم به هم زدن قطع می کنیم بدون اینکه تحمل رنج نمایید. برخی از متفکران به نظیر "ولتر" درباره روش های انسانی تر اعدام شروع به بحث کردند. یکی از کسانی که با این نظر آنها موافق بود دکتر گیوتین بود و او این وسیله را در 25 آوریل 1792 با این هدف یعنی اعدامی بدون درد بیشتر پیشنهاد کرد. گیوتین وسیله ای با تیغه سنگین است. این تیغه سنگین بین دو دیوار عمودی قرار داشته که این دیوارها به عنوان وسیله هدایت تیغه عمل می کنند. جلاد طنابی را بریده، سپس تیغه به پایین سقوط می کرد تا سر فرد را از تنش جدا کند. لویی چهاردهم پادشاه وقت فرانسه و همسرش ماری آنتوانت از جمله کسانی بودند که به وسیله گیوتین توسط انقلابیون اعدام شدند.
تیغه گیوتین از فولاد بود و معمولاً به آن وزنه هاى سربى اضافه مى شد تا وزن آن به حدود ۴۰ کیلوگرم برسد. تیغه با این وزن فاصله ۷ فوت را در یک سوم ثانیه طى مى کند و پس از فرود آمدن روى فنرى مى افتد که آن را دوباره به بالا مى فرستد. برخی حساب کردهاند پس از قطع سر انسان با تیغۀ گیوتین، خون موجود در جمجمه تا ده ثانیه برای فعالیت مغز کفایت میکند و محکوم در این لحظات همچنان صداها را میشنود و درک میکند.
2ـ غرق کردن در آب :
یکی از مجازات های مرسوم در قانون حمورابی می باشد. این قانون منسوب به حمورابى ششمین و بزرگترین پادشاه اولین سلسله پادشاهان حاکم بر بابل بود که چهار هزار سال قبل از این از سال 2123 تا 2080 قبل از میلاد سلطنت کرد. استوانه حمورابى که هم اکنون در موزه Louvre پاریس نگهدارى مىشود در حفریات شوش در سال 1902 به دست آمده است. . این قوانین مرکب از 282 ماده است و به طریقى آمرانه و به صورت جملات شرطى انشاء شده است؛ بدین صورت که «اگر کسى چنین کند چنان باید بشود».
ماده 108: «مجازات کمفروشى و گرانفروشى، غرق کردن در آب است».
اده 129: «زناى با زن شوهردار اعم از اینکه مرد متأهل باشد یا مجرد این است که دست و پاى هر دوى آنها را بسته در آب میاندازند».
ماده 133: «خیانت زن به شوهر خود و عدم وفادارى به وى مستوجب غرق کردن در آب است».
3ـ کوبیدن سنگ بر سر :
یکى از روشهاى مجازات اعدام در زمان هخامنشیان گذاشتن سر محکوم بر سنگ و خرد کردن آن بوده است. پلوتارک در مورد زنى خیانتکار که استاتیرا زن اردشیر دوم پادشاه هخامنشى را مسموم کرده بود چنین مینویسد:«بالأخره این زن روزى اجازه گرفت به خانهاش برود. قراولان شاهى او را گرفته موافق قوانین پارسى که براى زهر دهندگان مقرر است با زجر او را کشتند؛ یعنى سرش را روى سنگ گذاشته کوبیدند تا خرد شد و صورتش پهن گردید».
4ـ کندن پوست:
کمبوجیه یکى از قضات شاهى را که براى صدور یک حکم غیر عادلانه رشوه گرفته بود با کندن پوست به قتل رساند.» ویل دورانت مطلب فوق را با شرحى جالب توجه بیان مىکند:«مجازات دهنده و گیرنده رشوه هر دو اعدام بود. کمبوجیه فرمان داد تا زنده زنده پوست یک قاضى فاسد را کندند و بر جاى نشستن قاضى در محکمه گستردند. آنگاه فرزند همان قاضى را بر مسند قضا نشانید تا پیوسته داستان پدر را به خاطر داشته باشد و از راه راست منحرف نشود.
5ـ دو کرجى :
دو کرجى چنان انتخاب شود که درست بر یکدیگر منطبق شود. گناهکار را که مقصود شکنجه کردن اوست در یکى از دو کرجى مىگذارند و کرجى دیگر را چنان بر وى قرار مىدهند که جز سر و دستها تمام بدن وى در میان آن دو کرجى بماند. آنگاه به وى غذا مىدهند و اگر از خوردن آن خوددارى کرد با داخل کردن میخى به چشم وى او را به این کار وا مىدارند. چون خوراک خورد بر سر و صورت او مخلوطى از شیر و عسل مىپاشند و از همین شربت به وى مىنوشانند. در این حین کرجىها را چنان نگاه مىدارند که رویش به جانب خورشید باشد. به این ترتیب مگسان بر وى هجوم میآورند و او را در میان خود مىگیرند چون خوراک خورده ناچار کارى مىکند که همه کسان دیگر که مىخورند و مىآشامند چنان مىکنند. از پلیدىهاى وى حشرات و کرمهایى تولید مىشود و به اندرونه وى راه مىیابد و همه تن او را مىخورد. چون پس از چند روز دانستند که آن مرد گناهکار به راستى مرده است کرجى فوقانى را برمىدارند و در آن حال دیگر گوشتى بر تن وى دیده نمىشود چه حشرات پلید که گویى از اندرونه وى برخاستهاند همه جاى او را خوردهاند. به این ترتیب بود که مهرداد پس از هفده روز شکنجه دیدن جان داد.
6ـ اعدام همراه با استهزاء :
تنبیه و مجازات متداول این است که دو پاى راهزن را به چهار شتر میبندند و سینه وشکم وى را از بالا به پایین چاک مىزنند و براى عبرت بینندگان شتر را در تمام محلات و چهار سوى شهر مىگردانند و یا سر راهزن را در سوراخ تنگ دیوارى به در مىکنند به طورى که سر در یک طرف و بدن در طرف دیگر دیوار بماند و قادر به حرکتى نباشد و براى مسخره چپقى در دهان او مىگذارند تا بدین ترتیب تعذیب و کشته شود...» یکى دیگر از مجازاتهاى زمان صفویه این بود: سوراخ کردن پاهاى محکوم و وارونه آویزان کردن وى بر درخت به گونهاى که سرش به سوى زمین باشد تا بمیرد و در صورت عدم موت شکمش را با شمشیر میدریدند و او گرفتار یک مرگ تدریجى و دردناک مىشد؛ زیرا در این صورت رودههاى وى بر صورتش مىریخت و او مىبایست آنها را در شکم خود فرو برد و سرانجام با وضع فجیعى جان مىسپرد.
7ـ اعدام با درخت در دوره قاجاریه :
سر دو درخت که خم کرده و هر کدام را به یک پای مجرم مىبستند و آنگاه درختان را رها مىکردند تا به حالت فنرى و با فشار زیاد به وضع طبیعى خود برگردند و بدن متهم دریده شود.
8ـ اعدام در دین اسلام :
با توجه به منابع فقه اسلامی روشهای اعدام با توجه به نوع جرم تعیین می شود. شایعترین روشهای اعدام در شرع اسلام عبارتند از : سنگسار، قطع سر با شمشیر، آتش زدن، صلب(در صورت زنده ماندن فرد مصلوب آزاد می شود) ، خراب کردن دیوار بر مجرم، پرتاب کردن از بلندی با دست و پای بسته.
9ـ اعدام با صندلی الکتریکی:
بعد از این که مجرم را به اتاق اعدام آوردند او را بر روی صندلی الکتریکی بوسیله نوارهای چرمی که از قفسه سینه، ران، پاها و بازوهای متهم میگذرد محکم می بندند.بعد دو الکترود مسی اضافه می شود. یکی از این الکترود ها را به یکی از پاهای مجرم که قبلا تراشیده شده می بندند. الکترود مسی دیگر را به نوعی کلاه خود که روی سر مجرم گذاشته می شود وصل می کنند. سر و پای مجرم را به خاطر اینکه گذر جریان الکتریکی راحتتر باشد می تراشند. البته قبل از آن الکترود ها را با آب شور یا نوعی ژله مخصوص مرطوب می کنند تا هم جریان راحت تر عبور کند و هم از آتش گرفتن جلوگیری کند. بعد از آن صورت مجرم را بوسیله پارچه سیاه یا یک تکه چرم می پوشانند. بعضی مواقع روی مجرم را نیز بوسیله یک پارچه می پوشانند. سپس جلاد دکمهای را که بر روی تابلو کنترل قرار دارد فشار می دهد تا شک اول را به مجرم وارد کند. ولتاژی حدود 1700 تا 2400 ولت که حدود سی ثانیه تا یک دقیقه به او وصل می شود. که زمان و مقدار ولتاژ به صورت خودکار تنظیم می شود. معمولا دود از سر و پای مجرم که الکترود به آن وصل است بلند می شود. بعد از آن دکتر بالای سر او می رود تا از مرگ وی مطﻤﺌﻦ شود اگر مجرم نمرده بود شوک بعدی را این بار قوی تر وارد می کنند. واکنش فیزیکی بدن در مقابل این درجه حرارت و عبور جریان عبارت اند از بالا و پایین شدن شدید قفسه سینه، صدای خرخر حنجره، کف کردن دهان و بالا آورن خون، سوختن مو و پوست و در آخر بیرون آمدن مدفوع از بدن.
10ـ اعدام با تزریق مرگبار :
تاریخچه پیشنهاد تزریق مرگبار به عنوان نوعی از اعدام به اواخر قرن نوزدهم برمی گردد. آلمان نازی در دوره جنگ جهانی دوم از این روش بصورت گسترده در کنار روشهای دیگر کشتار استفاده میکردند. مواد سدیم ساپیونتال(داروی بیوش کننده)، پانکرودیم برمید(فلج کننده و بازدارنده تنفس)، و پتاسیم کلرید (باز دارنده ضربان قلب) به ترتیب به فرد اعدامی تزریق میشود. یک دستگاه ثبت ضربان قلب به شخص اعدام شونده متصل میباشد تا زمان مرگ مشخص شود.
11ـ اعدام بوسیله گاز مرگبار :
در این روش محکوم به مرگ، درون اتاق مخصوص، به صندلی بسته میشود . کف اتاق محفظه ایست که درون آن قرصهای سیانید پتاسیم (KCN) قرار می گیرد . اعدام کننده ها سه نفر هستند و هر یک کلیدی را می زنند و در نهایت با زدن کلید سوم ، اسید سولفوریک از طریق لوله ای که به محفظه متصل است ، وارد ظرف حاوی قرصهای سیانید شده و گاز مرگبار سیانید هیدروژن تولید می شود. قبل از اعدام به شخص گفته می شود که با شروع اعدام چند نفس عمیق کشیده تا سریعتر از هوش برود و درد کمتری را تحمل کند . بعد از تمام شدن اعدام از گاز آمونیاک برای تمیز کردن اتاق گاز استفاده می شود.
12ـ اعدام با دار زدن :
یکی از روشهای اعدام است که باعث شکستن ستون فقرات و گردن و در نتیجه آسیب شدید بصل النخاع می شود و موجب ایست دستگاه تنفسی بدلیل فلج شدن ششها می شود. البته اگر طول طناب کم انتخاب شده باشد، شکستن گردن اتفاق نمیافتد و وی با خفهشدن کشته میشد و در حالتی که طول طناب بسیار زیاد باشد، سر از بدن جدا خواهد شد. در ایران برای دار زدن محکومین از روش سقوط کوتاه و معلق کردن استفاده می شود. اعدام های در زندان معمولا به روش سقوط کوتاه هستند یعنی فرد از جایی آویزان می شود و طناب به دور گردن و زیر پای او چهارپایه ای که معمولا ارتفاع آن از یک متر تجاوز نمی کند قرار می دهند و بعد با برداشتن چهارپایه منجر به سقوط وی می شوند و این سقوط معمولا کمتر از یک متر است و مرگ در این حالت بیشتر بر اثر خفگی و قطع شریان حیاتی رخ می دهد و محکوم مدتی را تا مرگ درد می کشد. اما در اعدام هایی که در ملا عام انجام می شود عموما از جرثقیل استفاده می شود و از روش معلق کردن، که در آن فرد به جرثقیل متصل می شود و بعد در هنگام اجرای حکم محکوم توسط جرثقیل به بالا کشیده می شود این روش نیز منجر به قطع شدن گردن نمی شود و مرگ بر اثر فشار طناب بر گردن محکوم و قطع شریان های حیاتی وی می باشد. معمولا فرد بعد از بالا کشیده شدن مدتی را در بین آسمان و زمین دست و پا می زند تا سرانجام بعد از چند ثانیه جان بدهد.
13ـ سوزانیدن در آتش:
یک روش اعدام است که در هند، یونان، روم، ایران و مصر باستان رواج داشتهاست. در هند باستان، این نوع اعدام به نام جآوهر، ساتی، ریزهج انجام میشدهاست. در قرون وسطا معمولاً برای اعدام جادوگران، آنها را در آتش میسوزانیدند. ژاک دو مولای، ژان هوس، ژاندارک، پاتریک هامیلتون، ویلیام تیندال، میشل سرویت، گیوردانو برونو، از مهم ترین افرادی هستند که در آتش سوزانیده شدهاند.
14ـ تیر باران:
یکی از راه های اجرای مجازات اعدام است . شخص محکوم به اعدام را معمولا با طناب به یک تیرک عمودی می بندند و بعد از قرائت حکم و به فرمان فرمانده جوخه آتش گلوله باران می شود . البته کیفیت اجرای تیر باران در کشورهای مختلف متفاوت است و با قوانین مختلفی اجرا می شود. اشخاص محکوم به مرگ با تیرباران معمولا نظامیان می باشند.
15ـ ساتی:
در هند باستان زن را پس از مرگ شوهرش میسوزانیدند که به این رسم ساتی گفته میشد. در هند باستان این رسم اهمیت فرهنگی و دینی بسیاری داشت و نشانه وفاداری زن به شوهر تلقی میشد. هر چند بیشتر ساتیها به صورت داوطلبانه انجام میگرفت اما فشارهای خانوادگی و اجتماعی و اجبارها زن را به شرکت در این مراسم وا می داشت. رسم ساتی هم در بین زنان عادی و هم در بین زنان اشرافی رایج بود و یک فریضه دینی محسوب میشد. سالها بعد با به قدرت رسیدن فرمانروایان مسلمان در هند ساتی نمادین به وجود آمد که در این مراسم زن بیوه در کنار شوهر مرده خود زانو میزد و کلماتی را که نشانه وفاداری اوست بر زبان میآورد؛ بدون این که مجبور به سوزانیدن خود باشد.
بر گرفته از :
negahinoo.persianblog.ir